چگونه از انواع کاکتوس نگهداری کنیم؟
کاکتوس ها گیاهانی جان سخت با ظاهری خشن و تیغ تیغی هستند. گیاهی که برای ماندن در خشک ترین شرایط آب و هوایی همراه با بیابانی ترین اقلیم ها آماده شده است. گیاهی که نماد سرزمین های خشک و بی آب و علف آمریکایی ها است و حالا در قامت یک گیاه دوست داشتنی در خانه های ما منزل کرده است. شاید اگر کاکتوس ها زبان داشتند و می خواستند با ما صحبتی کرده باشند، هرگز فکرش را هم نمی کردند که تا این اندازه در جمع گیاهان محبوب خانگی جا باز کنند. اما حالا این گیاهان به ظاهر خشن تبدیل به دوست داشتنی ترین گل های آپارتمانی شده اند. خیلی ها دوست دارند که از انواع کاکتوس در محیط خانه داشته باشند. اما آیا آنها از اصول نگهداری کاکتوس به اندازه کافی می دانند؟
کاکتوس گیاه مقاومی است. انواع کاکتوس به نحوی زندگی می کنند که بتوانند برای سخت ترین شرایط آب و هوایی بهترین عکس العمل را داشته باشند. اما این جان سختی دلیل نمی شود که در نگهداری از کاکتوس ها کم اهمالی کرده باشیم. اگر در شرایط نگهداری کاکتوس، ایده آل های هر چند ساده گیاه را فراهم نکنید، مطمئن باشید که همین گیاهان جان سخت هم اسیر انواع بیماری ها و چالش های محیطی شده، خیلی زود می میرند و یا هرگز رشدی جذاب و خیره کننده را تجربه نخواهند کرد. پس اگر شما هم به مانند هر دوستدار گل و گیاهی علاقه به نگهداری از انواع کاکتوس ها دارید، بهتر است همراه ما در این مقاله بشوید تا به نکاتی هر چند کوتاه اما مفید برای همنشینی هر چه جذاب تر با کاکتوس ها بپردازیم.
انواع کاکتوس چگونه گیاهانی هستند؟
انواع کاکتوس، گیاهانی هستند که خود به یک گروه مستقل در علم گیاه شناسی دسته بندی می شوند. تیره کاکتوسیان در خانواده بزرگ میخک سانان قرار می گیرند. گیاهانی که فرمی گوشتی شکل با ظاهری خاردار دارند. این گیاهان با این فرم گوشتی شکل از استعداد قابل توجهی در ذخیره کردن آب، میان بافت های خود برخوردار هستند. لذا به راحتی می توانند در مقابل هر نوع شرایط سخت آب و هوایی در دوره های سنگین خشکسالی مقاومت کنند.
انواع کاکتوس برای زندگی در خشک ترین آب و هوا ها آمادگی کامل دارند. آنها در صورت وجود کوچکترین رطوبت در عمق خاک و یا به هنگام طوفان های ناگهانی آب ذخیره می کنند.
اگر چه انواع کاکتوس ساقه هایی کم ارتفاع و ظاهری ساده و بی برگ دارند؛ اما در عمق خاک از ریشه هایی بسیار عمیق و کاملاً رونده برخوردار هستند. ریشه هایی که در شبکه ای از رشته هایی طولانی در عمیق ترین نقاط خاک به دنبال کوچکترین اثرات از رطوبت می گردند.
در عین حال فرم ساقه های این گیاهان به شکلی شبکه مانند برای نگه داشتن مقدار زیادی از آب شکل گرفته است. انواع کاکتوس برگ های خیلی کوچکی دارند و برخی از گونه ها به کلی فاقد برگ هستند. محل زندگی گیاه در آب و هوای خشک و تهاجم سنگین نور آفتاب، دلیلی است تا این گیاهان نیاز به برگ نداشته باشند. در عوض انواع کاکتوس ها در رده گیاهان گوشتی قرار می گیرند.
انواع کاکتوس گیاهان بومی سرزمین های خشک فلات مرکزی در آمریکای شمالی هستند. این گیاهان در گونه های مختلف برای قرن ها تمام فلات مرکزی آمریکا را در نوردیده بودند. با کشف قاره آمریکا، کاکتوس به گیاهی نوظهور که نماد سرزمین های خشک آمریکایی بود تبدیل شد. این گیاه خیلی زود در قامت یک گل زیبای تزیینی از قلب صحراهای خشک آمریکایی تا محیط خانگی و فضاهای باغ و بوستان را درنوردید و حالا به عنوان یکی از محبوب ترین گیاهان آپارتمانی شناخته می شود.
سالیان متمادی است که در سراسر جهان بسیاری از گیاه دوستان علاقه دارند که انواع کاکتوس را پرورش بدهند. البته در تمام این سال ها همراه با حضور در بسیاری از شرایط کاملاً متفاوت آب و هوایی باعث نشده تا ذات زندگی انواع کاکتوس دچار تغییر بشود. انواع کاکتوس هنوز هم همان گیاهان جان سخت گوشتی شکل اما پرخار هستند که با ظاهری خشن هر لحظه فقط می خواهند تا با شرایط سخت محیط در نبرد دائمی بجنگند. پس اگر می خواهید در نگهداری کاکتوس ها موفق باشید، باید زمینه این نبرد ذاتی برای چنین گیاهانی را فراهم کرده باشید.
ماجرا خیلی ساده است. انواع کاکتوس ذاتا یاد گرفته اند که با محیطی سخت، شرایط کم آبی و تابش شدید نور خورشید در تقابل دائمی باشند. ذات این گیاه در پیکاری سنگین با شرایط نامساعد طبیعی است. اما اگر بخواهید در نگهداری کاکتوس ها شرایط محیط را خیلی لطیف و ملایم سازید، قطعاً با ذات جان سخت این گیاه در تقابل هستید. برای پرورش کاکتوس تا رعایت شرایط نگهداری از کاکتوس، باید محیط زیست طبیعی آن را به نوعی فراهم کرده باشید. پس باید دست به کار باشید تا کاکتوس های خانه را به سرزمین های شبیه سازی شده از بیابان های آمریکای شمالی رهنمون کنید.
چگونه انواع کاکتوس را آبیاری کنیم؟
در آبیاری کاکتوس باید به دوره فصل کٌمون گیاه که همزمان با رشد گیاه است توجه کرده باشید. انواع کاکتوس هم به مانند هر گیاهی از یک دوره کٌمون برخوردار هستند. مدت زمانی مشخص از سال که با عنوان فصل رشد گیاه معرفی می شود. مدت زمانی که در آن گیاه از خواب برخواسته، علاقه وافری به رشد کردن دائمی دارد. اگر آبیاری اصولی در فصل کٌمون گیاه صورت گرفته باشد، قطعاً رشدی چشمگیر را تجربه خواهد کرد.
فصل کمون انواع کاکتوس از ابتدای فصل بهار تا میانه های فصل پاییز است. مدت زمان تقریبا طولانی از ایام سال که بهترین زمان برای آبیاری کاکتوس ها می باشد. حتی برای نگهداری کاکتوس در خانه نیز باید متوجه آبیاری در دوره کمون گیاه باشید. محل نگهداری از گیاه دلیل نمی شود تا کاکتوس دوره عبور فصل ها را فراموش کند. در میزان آبیاری هم نباید افراط کنید. تجسم کنید که در یک صحرای خشک آمریکای شمالی هستید و حالا قرار است در فصل بهار تا دوره عبور از فصل پاییز را شبیه سازی کنید. قطعاً در این ایام بیابان های پهناور آمریکایی در طوفان های شدید باران زا قرار ندارند. بلکه آب به حالت رگباری و کاملاً گذرا می آید و می رود. پس بهتر است در آبیاری هم رفتاری گذرا اما منظم داشته باشید.
برای کاکتوس های کوچک بهتر است حداقل یکبار در هفته، آن هم به مقدار محدود آبدهی کنید. برای آبیاری کاکتوس های بزرگ جثه هم باید همان بازه زمانی هفتگی را داشته باشید. با این تفاوت که حالا باید مقدار آب را با ابعاد کاکتوس هماهنگ کنید. قطعاً برای کاکتوس های بزرگتر باید حجم آب بیشتری را در نظر بگیرید. به این ترتیب وقتی گلدان را پر از آب کرده اید، تا جاییکه آب اضافی از سوراخ های زهکشی آن خارج می شود، به نوعی در حال شبیه سازی رگبارهای طوفانی در صحراهای آمریکایی هستید.
دمای محیط برای نگهداری از کاکتوس ها
قطعا تا اینجای مطلب متوجه شده اید که انواع کاکتوس گیاهانی جان سخت برای آب و هوایی خشک و گرم هستند. لذا برای پرورش کاکتوس ها تا تأمین شرایط زیست ایده آل آنها باید دمای محیط را در فضایی به نسبت گرم و اندکی خشک نگهداری کنید. البته قطعاً نمی توانید محیط خانه را به مانند بیابان های خشک آمریکایی شبیه سازی کنید. به هر حال انواع کاکتوس قرار است در کنار شما و همراه با محیط زندگی شما زنده بماند.
یک محیط با سطح دمایی خشک در حدود ۱۰ الی ۱۵ درجه سانتیگراد دمایی مطلوب برای رشد انواع کاکتوس است. البته کاکتوس ها چندان میانه خوبی با حضور رطوبت در هوای اطراف خود ندارند. بهتر است محیط نگهداری از کاکتوس ها فضایی خنک اما خشک باشد. در چنین محیطی است که گیاه به ریشه هایی سرسخت و قدرتمند دست پیدا می کند و می تواند به بار نشسته، حتی جوانه بزند. بهتر است کاکتوس ها را در مقابل تابش مستقیم نور آفتاب قرار ندهید. حضور آنها در کنار پنجره به شکلی که برای ساعت های معینی از روز آفتاب خور باشد، کفایت می کند. توصیه می شود که آنها را در محیط خانه با دمای عادی به دور از دستگاه های تهویه مطبوع و یا سیستم های گرمایشی نگهداری کنید.
نور مناسب برای نگهداری کاکتوس در گلدان
کاکتوس ها با تابش شدید نور خورشید غریبه نیستند. آنها ذاتا علاقه دارند تا در مقابل حجم بی پروایی از نور خورشید قرار بگیرند. هر چند هر گونه از کاکتوس سلایق خاص خود را برای مواجه شدن با نور خورشید دارد؛ اما در کل باید آنها را از حجم کافی و نه چندان شدید نور خورشید محروم نسازید.
دقت کنید که کاکتوس شما بیش از اندازه در مجاورت نور مستقیم خورشید قرار نگرفته باشد. نور تند خورشید آن هم به مدت طولانی سطح ساقه های گوشتی انواع کاکتوس را می سوزاند. در عین حال کاکتوس ها هم به مانند هر گیاه دیگری برای رشد کردن به نور مستقیم خورشید نیاز دارند. وقتی گل کاکتوس خود را از مقدار کافی نور خورشید محروم کرده باشید، قاعدتاً در پروسه رشد گیاه اختلال ایجاد کرده اید. در این حالت چندان نباید انتظار کاکتوس هایی زیبا با رشدی سریع را داشته باشید.
بهتر است گلدان های کاکتوس را جایی در پشت پنجره آفتابگیر خانه بگذارید. اما مراقب باشید که برای مدت طولانی آنها را در جریان تند آفتاب رها نکرده باشید.
گلدان مناسب برای پرورش کاکتوس ها
نگهداری کاکتوس در گلدان بسیار متداول است. کاکتوس ها یکی از بهترین گیاهان آپارتمانی هستند. زیرا بسیار از آنها فرمی ساده، کوچک، به حالت یک ساقه تو پر و یا کشیده شده دارند. فرمی که به راحتی در فضای یک گلدان جای خواهد گرفت. به این ترتیب وقتی صحبت از نگهداری کاکتوس در میان است، مراد ما حضور آنها در گلدان با حجم مناسب می باشد. انواع کاکتوس را می توانید در گلدان های سفالی و یا پلاستیکی پرورش بدهید. اصولا متریال گلدان، تاثیری در پرورش کاکتوس ها ندارد. اما حجم گلدان می تواند تاثیرات چشمگیری برای رشد حداکثری کاکتوس ها داشته باشد.
کاکتوس ها گیاهانی هستند که ریشه های عمیقی دارند. این گیاه ذاتاً در عمق خاک در تکاپوی رسیدن به آب است و همواره می خواهد تا شبکه ای پیچیده از ریشه هایی عمیق را ایجاد کند. لذا شاید در ظاهر کوچک باشند؛ اما قطعاً نیاز به گلدان با گودی مناسب برای رشد کافی ریشه های خود دارند. البته دقت کنید که گلدان را بیش از اندازه بزرگ انتخاب نکرده باشید. بهتر است همزمان با رشد گیاه، گلدان های آن را تعویض کنید.
خاک برای نگهداری از کاکتوس ها
خاک گلدان در نحوه نگهداری از کاکتوس باید زهکشی بسیار خوبی داشته باشد. در بحث آبیاری اشاره کردیم که لازم است تا فضای رگبارهای ناگهانی دشت های آمریکایی را با یک آبیاری گسترده و عمیق آن هم با فاصله زمانی های تقریبا طولانی شبیه سازی کنید. اما در ادامه این حجم گسترده از آب نباید در خاک گلدان باقی بماند. آب باید در جریان یکدست و دائمی از میان خاک گلدان عبور کند. اگر آب در خاک گلدان بماند، باعث پوسیده شدن ریشه های کاکتوس خواهد شد. برای همین است که توصیه می شود حتماً خاک گلدان برای پرورش کاکتوس از زهکشی کامل برخوردار باشد.
اما خود خاک هم باید سبک باشد. کاکتوس ها دوست دارند ریشه هایشان را تا اعماق خاک بگسترانند. حالا اگر خاک گلدان برای نگهداری کاکتوس خاکی تماما رٌسی و سخت باشد، قطعا ریشه دواندن آنها مشکل خواهد شد. یک خاک سبک که با نسبت یک سوم خاک باغچه، یک سوم ماسه و یک سوم کود و مواد آلی تشکیل شده باشد، بهترین بستر را برای رشد و نمو انواع کاکتوس فراهم خواهد کرد.
کوددهی به کاکتوس ها چگونه است؟
در بحث تامین خاک مناسب برای نگهداری کاکتوس گفتیم که بهتر است یک سوم از حجم خاک را با مواد مغذی مانند انواع کود و کمپوست آماده کرده باشید. اما در امتداد کاشت کاکتوس ها در فضای گلدان باید شرایط تغذیه مستمر آنها با کودهای مناسب را هم فراهم کنید.
کوددهی به انواع کاکتوس در دوره فصل رشد انجام می شود. بهتر است از کودهای NPK با درصد متعادل از نیتروژن، فسفر و پتاسیم استفاده کنید. این کودها محلول در آب هستند. لذا می توانید هر از چند گاهی به وقت آبیاری کاکتوس ها، از کودهای مناسب NPK در آب محلول کرده، پای گلدان گیاه بریزید. بهتر از کوددهی به دفعات اما با مقدار کم باشد. کود با دوز زیاد و نوع قوی تاثیر چندان مفیدی ندارد و گاهاً اثرات مخربی بر سلامتی گیاه می گذارد.
انواع کاکتوس های خانگی را بشناسید
کاکتوس ها گونه های بسیار متنوعی هستند. اگر بخواهیم یک لیست از انواع کاکتوس ها تهیه کنیم، قطعاً باید لیستی بلند بالا را پیش بینی کرده باشیم. در این بین برخی از انواع کاکتوس در جمع گونه های مناسب برای نگهداری در فضاهای خانگی قرار دارند. با این وجود از لیست بلند بالای انواع کاکتوس برخی از گونه های بیشتر شناخته شده، متداول، زیبا، مقاوم و مناسب برای فضاهای خانگی هستند. در ادامه برخی از این گونه ها در انواع کاکتوس را معرفی می کنیم.
-
کاکتوس خلال دندان: کاکتوس خلال دندان از گونه های بسیار معروف و در عین حال محبوب از انواع کاکتوس می باشد. کاکتوس خلال دندان به شکل استوانه ای رشد می کند و در ظاهر شبیه یک بادکنک باد شده است که بر سطح آن تا دلتان بخواهد از خلال دندان گذاشته باشند. فرم تیغ های تیز، بلند و قهوه ای شکل این کاکتوس که کاملا شبیه به خلال دندان است، دلیل نام گذاری آنها می باشد. کاکتوس خلال دندان یکی از بهترین نوع کاکتوس برای خانه است. زیرا بومی مناطق گرمسیر است و در محیط با رنج دمایی 4- الی 30 درجه سانتیگراد به راحتی زندگی می کند. پس قطعاً در محیط با دمای ملایم خانگی ماندگار و سرحال باقی می ماند.
-
کاکتوس اپونتیا: کاکتوس اپونتیا از دیگر گونه های متداول برای فضاهای خانگی است. یک کاکتوس با ظاهری گوشتی که ساقه های آن به شکل بیضی هایی چسبیده به هم رشد می کند. این کاکتوس می تواند حسابی رشد کند. تا جاییکه قابلیت قد کشیدن تا ارتفاع یک متری را هم دارند. هر بخش بیضی شکل ساقه های این کاکتوس، دارای تیغ های بسیار کوچکی است. اما این تیغ های کوچک حساسیت زا هستند. در عین حال کاکتوس اپونتیا از بهترین نوع کاکتوس برای خانه می باشد.
-
کاکتوس گروزونی: کاکتوس گروزونی یک گونه فانتزی است. خیلی ها علاقه دارند تا این کاکتوس کوچک، با ظاهر فانتزی شده را در گلدان هایی کوچک به تعداد زیاد نگهداری کنند. کاکتوس گروزونی شبیه به یک گنبد پر از تیغ رشد می کند. مثل این است که سطح گلدان را در پوشش سبز و گنبدی شکل پوشانده باشید. البته این گنبد سبز رنگ تا دلتان بخواهد تیغ هایی بلند و تیز دارد که در شیارهایی موازی به مقدار زیاد بر سطح کاکتوس رشد می کنند. اگر شرایط نگهداری از کاکتوس گروزونی را خیلی خوب و حرفه ای تامین کرده باشید، این کاکتوس حسابی رشد می کند و هر لحظه بر ابعاد ظاهر گنبدی شکل خود می افزاید.
-
کاکتوس سمپریورم (کاکتوس تار عنکبوتی): کاکتوس سمپریورم یک گونه گوشتی با ظاهری گرد و گنبدی شکل است که از کنار هم قرار گرفتن منظم تعداد زیادی برگ های کوچک رشد کرده است. از پایین ترین بخش که در امتداد برگ هایی کوچک اما منظم تشکیل شده تا انتهای گنبد تارآلود این کاکتوس، ردیف های منظم از برگ های کوچک و سبز رنگ نقش بسته است. از آنجا که نوک هر برگ در این کاکتوس دارای رشته هایی سفید رنگ و نازک شبیه به تار عنکبوت است، گاها در نگاه عامیانه از این گونه با نام کاکتوس تار عنکبوتی یاد می شود.
-
کاکتوس اچینو: یکی از گونه های خاص مناسب برای نگهداری در محیط های خانگی است. کاکتوس اچینو یک گونه با ظاهری کروی شکل است که در قامت کره هایی کوچک بر روی هم ظاهر می شود. سطح هر کره در حجم بی انتهایی از خارهایی بلند و خیلی تیز پوشانده شده است. ظاهر گرد و کروی شکل این کاکتوس باعث شده تا آن را غالباً با نام های ساده تری مانند کاکتوس بشکه ای و یا کاکتوس توپی بشناسند.
کاکتوس ها گیاهانی با ظاهری خشن هستند. اما همین ظاهر متفاوت آنها دلیل زیبایی آنها شده است. کاکتوس در دنیایی تیغ تیغی زندگی می کند و ما انسان ها عاشق همین دنیای تیغ تیغی آنها شده ایم. کاکتوس ها مظهر استقامت، جان سختی و ماندگاری هستند. شخصیتی که در قامت گیاهانی ساده و بی ادعا برای ما آدم ها تبدیل به جایگاهی الهام بخش شده است. کاکتوس ها گیاهان بی آزار و مهربانی هستند. این گیاهان در عین جان سختی، زندگی حساسی دارند و گاها اسیر ناملایمات محیط به راحتی می میرند. پس اگر می خواهید با دنیای تیغ تیغی اما جذاب 
